Jedną z wielu rozmaitych metod i sposobów uczenia się języków obcych jest nauka przez internet za pośrednictwem rozmaitych komunikatorów czy narzędzi do wideokonferencji. Jakie są plusy, a jakie minusy takiego rozwiązania? Zachęcam Was do lektury kilku moich spostrzeżeń.
Od kilku lat prowadzę blog o tłumaczeniach i języku rosyjskim, uczę również tego języka na różnych poziomach zaawansowania. Pracuję głównie z osobami, które chcą się od podstaw nauczyć rosyjskiego lub odświeżyć jego znajomość, ponieważ jest im to z jakichś przyczyn potrzebne, np. współpracują z osobami rosyjskojęzycznymi lub planują wyjazd za granicę. Nie przygotowuję natomiast do egzaminów językowych, bo wtedy byłabym zobligowana do realizowania krok po kroku odgórnie ustalonego planu, a tego w nauce języków stanowczo nie lubię, ceniąc sobie twórcze podejście do tematu. Dlatego, kiedy ponad parę lat temu temu zgłosiło się do mnie parę osób, które chciały uczyć się ze mną zdalnie rosyjskiego, stwierdziłam — dlaczego nie?
Zdalna nauka — wyzwanie dla prowadzącego
Na początek kilka zdań, jak taka nauka wygląda z mojej perspektywy. Zanim zaczęłam uczyć zdalnie rosyjskiego, miałam za sobą kilka lat prowadzenia zajęć przez internet dla uczniów począwszy od podstawówki, na liceum skończywszy, po polsku, angielsku i rosyjsku. Tematyka co prawda inna, ale metoda uczenia ta sama. Co było najtrudniejsze?
- przestawienie się z kontaktu bezpośredniego na pośredni — uczeń widzi tylko naszą twarz, więc gestykulacja jest mocno ograniczona. Czasami niższe parametry łącza internetowego powodują, że obraz jest gorszej jakości, co utrudnia odbiór.
- zmiana ekspresji wypowiedzi — głos jest najważniejszym medium, dlatego to on, poprzez odpowiednią intonację, akcentowanie, wplatanie żartów w wypowiedź etc., ma skupić na nas uwagę odbiorcy. A nie jest to łatwe, jeśli weźmiemy pod uwagę długość zajęć.
- utrzymanie uwagi odbiorcy — wymaga to zadawania pytań, zachęcania do wykonywania ćwiczeń podczas zajęć (przesłanych wcześniej do wydrukowania czy dostępnych online pod linkiem, który wysyłamy w trakcie lekcji).
- sposób na zapamiętanie omówionego materiału — tu sprawę ułatwiają narzędzia, które często mają funkcję tablicy interaktywnej, na której możemy na bieżąco zapisywać rozmaite informacje i podsumować je pod koniec zajęć.
- forma prezentowania — nie można zapominać, że po drugiej stronie ktoś na nas patrzy i np. błądzić wzrokiem w usilnym omijaniu kamerki.
Oczywiście, niuansów jest więcej, gdyż wiele zależy od formy zajęć (indywidualne, grupowe) czy zaangażowania uczących się, ale myślę, że na początek tyle wystarczy.
Forma zajęć — minusy
Dla mnie jest to rozmowa, dlatego moje zajęcia to nieustanne gadanie w języku obcym. Oczywiście, jest czas, żeby obejrzeć parominutowy filmik, rozwiązać kilka ćwiczeń z gramatyki czy przeczytać fragment artykułu z internetu (takie uważam za najlepsze, teksty z podręczników często są nudne i sztampowe), ale sama technika uczenia się online już wymusza ciągłą interakcję. Poza tym celem nauki języka obcego jest przede wszystkim umiejętność komunikowania się w nim (tak, nawet z błędami).
A jakie to daje korzyści (lub nie) dla osoby uczącej się w taki sposób? Zacznijmy od minusów, żeby potem było przyjemniej.
- brak bezpośredniego kontaktu z lektorem — nie dla każdego taka forma zajęć jest efektywna (dlatego zawsze pierwsze zajęcia prowadzę nieodpłatnie — uczeń ma szansę się przekonać, czy nauka zdalna mu pasuje i czy mój styl prowadzenia zajęć do niego przemawia).
- problemy z rozumieniem słów w języku obcym — może to być np. spowodowane gorszą jakością łącza. Dlatego przesyłam linki do materiałów, aby uczeń odsłuchał je na swoim komputerze, a w przypadku ćwiczeń fonetycznych — nagrane pliki dźwiękowe.
Forma zajęć — plusy
- elastyczność czasowa i geograficzna — bardzo atrakcyjna w dzisiejszym zabieganym świecie. Jedynym warunkiem, aby zajęcia się odbyły, jest sprzęt i dostęp do internetu. I oczywiście chęć do nauki.
- dostępność interaktywnych form uczenia się — kiedy siedzimy przy komputerze, możemy szybko przesyłać linki do ćwiczeń, wyświetlać filmy, współdzielić materiały do nauki etc.
Myślę, że do tej listy spokojnie będziecie mogli dodać jeszcze więcej punktów (do czego zachęcam w komentarzach!), ale pewnie większość z nich będzie już wynikać z indywidualnych oczekiwań uczącego się czy sposobu prowadzenia zajęć przez lektora.
Nauka języka przez internet — na pewno warto…
…spróbować. Nic nie tracicie — jedynie tę godzinę, w czasie której łączycie się z osobą prowadzącą zajęcia, nie ruszając się z miejsca i nie tracąc czasu na dojazd. I o czym warto pamiętać — to tylko jedna z wielu form nauki i motywowania do samodzielnego zgłębiania tajników języka obcego.
Obraz Susanne Jutzeler, suju-foto z Pixabay